Βιολογικός Καθαρισμός

Βασικές γνώσεις για τις αυτόνομες Μονάδες Βιολογικού Καθαρισμού και τις Σηπτικές Δεξαμενές

Τι είναι ο Βιολογικός Καθαρισμός;
Ο βιολογικός καθαρισμός είναι μια εγκατάσταση που μεσολαβεί μεταξύ της κεντρικής αποχετευτικής σωλήνας και του τελικού αποδέκτη των λυμάτων της οικίας σας, του συγκροτήματος που συνδέονται με το κεντρικό αποχετευτικό δίκτυο. Η εγκατάσταση αυτή επεξεργάζεται με τρόπο βιολογικό τα λύματα και τα καθαρίζει σε πολύ μεγάλο βαθμό. Η διαδικασία που χρησιμοποιείται βασίζεται σε βιολογικές διεργασίες με την μηχανική υποβοήθηση (για απλές περιπτώσεις) για προσθήκη οξυγόνου που βοηθάει οργανισμούς ορισμένης κατηγορίας να δράσουν αποτελεσματικά, γρήγορα και χωρίς οσμές και να παράγουν εξαιρετικό αποτέλεσμα που απομακρύνει τους ρύπους μέχρι και 98%.

Τι είναι η Σηπτική Δεξαμενή;
Είναι στην ουσία μια βιολογική διεργασία που βασίζεται σε διαφορετικής δομής μικρο - οργανισμούς για να καθαρίσουν τα λύματα και απαιτεί διαφορετικούς χρόνους (πολύ αυξημένους) έχει μειωμένα αποτελέσματα (40% έως 55% μείωση ορισμένων ρύπων) σε σχέση με τον βιολογικό καθαρισμό και παράγει έντονες οσμές. Δεν χρειάζεται όμως μηχανική υποβοήθηση. Σε πολλές περιπτώσεις η σηπτική δεξαμενή εκτιμάται ως μια προχωρημένη πρωτοβάθμια επεξεργασία που έχει καλύτερα αποτελέσματα από μια πρωτοβάθμια επεξεργασία (1ο στάδιο) ενός βιολογικού καθαρισμού.

Βιολογικός ή Σηπτική Δεξαμενή;

Για μια μικρή κατοικία (4 άτομα μόνιμης διαμονής ή και 6 μερικής) μπορούμε να εξετάσουμε την κατασκευή μιας σηπτικής δεξαμενής. Ιδιαίτερα για μικρές κατοικίες της τάξης των 4-6 ατόμων που χρησιμοποιούνται κατά σπαστά χρονικά διαστήματα μπορεί να χρησιμοποιηθεί μια σηπτική μονάδα καθόσον παρουσιάζει καλύτερη προσαρμοστικότητα σε βραχείες απαιτήσεις και αλλαγές.

H χρήση σηπτικής δεξαμενής επιβάλλει την διοχέτευση των επεξεργασμένων λυμάτων προς έναν τελικό αποδέκτη που δεν θα επηρεάζεται από την ποιότητα των υγρών που διοχετεύονται σε αυτόν. Δεν πρέπει να σκεπτόμαστε μόνον τον εαυτό μας αλλά τους συμπολίτες μας επίσης αλλά το κυριότερο το παιδιά μας που θα παραλάβουν τον κόσμο που τους αφήνουμε… Άρα κάθε κίνηση και απόφαση δεν εξετάζεται μόνον με το κριτήριο της οικονομίας.

Κατά συνέπεια η χρήση σηπτικής δεξαμενής έχει ορισμένους περιορισμούς ως προς την επίπτωσή της αναφορικά με την προστασία της δημόσιας υγείας. Κοντά σε υπόγειες πηγές, υψηλό υδροφόρο ορίζοντα, πυκνή δόμηση, ισχυρές κλίσεις σε σχιστολιθικά πετρώματα και παρόμοιας φύσης επιφανειακά εδάφη με οικίες σε κοντινή απόσταση, οι σηπτικές δεξαμενές δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να ενισχυθεί ο καθαρισμός με ειδικά πρόσθετα φίλτρα χωρίς ποτέ όμως να καταλήγει σε αποτέλεσμα ισοδύναμο με έναν βιολογικό καθαρισμό εκτός και αν η δαπάνη των πρόσθετων μέτρων υπερβεί την διαφορά της δαπάνης του βιολογικού και της σηπτικής μονάδας.
Μπορούν όμως τα μέτρα αυτά να είναι κατά περίπτωση επαρκή.

Άρα η επιλογή είναι θέμα προσεκτικής θεώρησης από έναν έμπειρο μηχανικό.

Νομοθετικά η Σηπτική Δεξαμενή δεν υποστηρίζεται πια εκτός από κάποιες πολύ απλοϊκές καταστάσεις.

Οικονομικά κριτήρια

Σηπτική δεξαμενή
Γενικά μια κατασκευή σηπτικής μονάδας κοστίζει λιγότερο από έναν βιολογικό καθαρισμό. Επίσης κοστίζει ακόμα λιγότερο αν δεν τηρηθούν οι προδιαγραφές ποιότητας αλλά και γεωμετρικού σχεδιασμού γεγονός που κατά 95% συμβαίνει δυστυχώς στην χώρα μας (αν και στο εξωτερικό όπου κατασκευάζονται -αν δεν είναι προκατασκευασμένοι εργοστασιακοί - ισχύει το ίδιο σε πολύ μικρότερο όμως ποσοστό) .
Στοιχεία ποιότητας είναι τα τσιμέντα να είναι αντοχής σε θειούχα (καταστρέφεται σχετικά γρήγορα), να υπάρχει καλή επικάλυψη του σιδήρου και μείωση των ρωγμών σε στάδιο λειτουργίας Ι για να μην εισέρχονται τα διαβρωτικά λύματα μέσα στο σώμα της μονάδας. Επίσης πρέπει η γεωμετρία της δεξαμενής σε μήκος / πλάτος / βάθος να έχει ορισμένες αναλογίες που τις ξέρουν οι καλοί τεχνίτες και οι Μηχανικοί. Κακοτεχνίες στην φάση αυτή αυξάνουν τις αστοχίες στο μέλλον με δυσάρεστα οικονομικά και όχι μόνον αποτελέσματα.

Βιολογικός καθαρισμός
Κοστίζει περισσότερο από μία σηπτική δεξαμενή. Όμως τα τελευταία χρόνια έχουν εκδοθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση αυστηρές οδηγίες και προδιαγραφές για μικρούς βιολογικούς με αποτέλεσμα να αναπτυχθούν τεχνολογίες με απλή διάταξη και εξαιρετικά αποτελέσματα . Παράλληλα η εργοστασιακή παραγωγή και η αύξηση των πωλήσεων μείωσαν το αρχικό κόστος και ένας βιολογικός καθαρισμός είναι ευέλικτος και προσιτός στην τιμή. Υπάρχουν βιολογικοί ακόμα και για 4 άτομα πολύ μικρού μεγέθους και με εξαιρετικά αποτελέσματα . Έτσι μπορεί και στον οικονομικό να συγκριθεί με επιτυχία με μία σηπτική μονάδα ειδικά όταν αυτή σχεδιάζεται και κατασκευάζεται με τις απαιτούμενες προδιαγραφές .

Απορροφητικός βόθρος
Προσοχή. Χρησιμοποιείται συχνά στην χώρα μας αλλά και σε χώρες τη Αφρικής. Κατ’ ευθείαν χωρίς την διαμεσολάβηση βιολογικού ή έστω σηπτικής δεξαμενής. Η αυτόνομη χρήση του απαγορεύεται ρητά για λόγους προστασίας περιβάλλοντος τουλάχιστον. Δεν έχει καμία σχέση με τις λύσεις που αναφέρονται στο παρόν. Μπορεί όμως να χρησιμοποιηθεί υπό προϋποθέσεις μετά από βιολογικό ή σηπτική μονάδα (βλέπε πιο κάτω).

Και μετά από τις εγκαταστάσεις αυτές τι γίνεται με τα νερά;

Ανάλογα με την εγκατάσταση:
Βιολογικός
- Υπόγεια διήθηση ως έχει εκτός αν υπάρχει πολύ κοντά πηγάδι οπότε θα χρειαστεί μηχανικός σύμβουλος
- Επιφανειακή άρδευση μετά από απολύμανση τουλάχιστον (και πάλι χρειάζεται οπωσδήποτε έμπειρος μηχανικός γιατί υπάρχουν διαβαθμίσεις - ΚΥΑ 145.116).
- Η χρήση sprinklers δεν συνιστάται.
- Απόρριψη σε ρέμα η θάλασσα (συμβουλή και διαμεσολάβηση Μηχανικού απαραίτητη)

Σηπτική Δεξαμενή
- Υπόγεια διήθηση (μόνον εδώ μπορεί να εξεταστεί η χρήση απορροφητικού βόθρου) ως έχει εκτός αν υπάρχει πολύ κοντά πηγάδι η πηγή οπότε δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί η λύση αυτή καθώς επιπρόσθετα μέτρα οδηγούν στην χρήση βιολογικού.

Συντήρηση - λειτουργία – περιορισμοί

Βιολογικός
- Προσοχή στα πολλά χαρτιά γιατί αυξάνετε την συχνότητα τακτικών επεμβάσεων. Πλαστικά, πάνες και συναφή ξεχάστε τα. Στα σκουπίδια.
- Προσοχή στην χρήση απολυμαντικών (χλωρίνες και καθαριστικά)
- Προσοχή για όσους χρησιμοποιούν στην κουζίνα τους πολλά λιπαρά ή σημαντικές ποσότητες ελαίου.
- Προσοχή σε περιπτώσεις παρατεταμένου κρύου με θερμοκρασίες κοντά στο 0 (συμβουλευτείτε μηχανικό)
- Τακτικός έλεγχος (1 φορά/εβδομάδα) και καθαρισμός εσχαρισμάτων που μαζεύονται στην είσοδο της μονάδας. Στα σκουπίδια ή θάψιμο. Δεν υπάρχουν οσμές.
- Κάθε 12 έως 16 μήνες απομάκρυνση περίσσειας λάσπης με βάση τις οδηγίες του προμηθευτή
- Η λάσπη μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως λίπασμα αλλά καλό είναι να απομακρυνθεί από ένα βοθρατζίδικο αλλιώς θέλει προσοχή (πιθανή παρουσία παθογόνων μικροβίων). Γενικά η ποσότητα λάσπης είναι μικρή και εξαρτάται από τη λειτουργία του βιολογικού
- Αποφεύγετε την επιλογή σύνθετων μηχανημάτων και πολλών αυτοματισμών γιατί μπορεί να υπάρξουν συχνότερες εμπλοκές και συνέπειες από την ανάγκη επισκευών, ρυθμίσεων κλπ.

Σηπτική Δεξαμενή
- Προσοχή στα πολλά χαρτιά γιατί αυξάνετε την συχνότητα τακτικών επεμβάσεων. Πλαστικά, πάνες και συναφή ξεχάστε τα. Στα σκουπίδια.
- Προσοχή στην χρήση απολυμαντικών (χλωρίνες και καθαριστικά) αν και εδώ οι συνέπειες είναι πολύ μικρότερες.
- Έλεγχος οπτικός (1 φορά/6μηνο). Προσοχή στις οσμές, τα αέρια είναι δύσοσμα και δηλητηριώδη.
- Κάθε 16-24 μήνες απομάκρυνση περίσσειας λάσπης (όχι όλη) και της επιφανειακής κρούστας. Τα υγρά αυτά είναι εξαιρετικά μολυσμένα και πρέπει να καταλήξουν οπωσδήποτε στον δημόσιο βιολογικό καθαρισμό της κάθε περιοχής.

Τελικά Συμπεράσματα

Ο βιολογικός καθαρισμός σε μικρό μέγεθος σύντομα θα αντικαταστήσει τις σηπτικές δεξαμενές και ακόμα πιο σύντομα τους απορροφητικούς βόθρους που δεν έχουν προηγουμένως σηπτικές δεξαμενές.Τόσο οι υγειονομικές υπηρεσίες, οι Πολεοδομίες όσο και οι Δνσεις Περιβάλλοντος των περιφερειών θα ολοκληρώσουν την οργάνωσή τους και την γνώση τους στα θέματα αυτά και οι πολίτες θα πρέπει να ακολουθήσουν. Πρέπει όμως όλοι να συνειδητοποιήσουμε ότι θα ήταν καλύτερο και πιο πρακτικό να ακολουθούμε τους γενικούς κανόνες που αναφέρονται πιο πάνω και να μην περιμένουμε τις αναγκαστικές κυρώσεις και επιβολές.